Geboorte kat - tips voor problemen rond en tijdens de geboorte 

Er zullen tips bij staan die niet vermeld worden in de wetenschappelijke literatuur, maar waarvan ervaren fokkers overtuigd zijn, dat ze nuttig zijn in de praktijk. Hier en daar worden ook wat homeopathische adviezen gegeven. Bezint eer ge begint, is bij zowel de hond als de kat zeker een terechte waarschuwing. Er kunnen veel problemen zijn op het pad van dekking, dracht, geboorte en zoogperiode met aan het einde van de zware klus de niet te onderschatten grote zorg: komen kittens wel bij de goede eigenaar. Overschat je eigen kennis en kundigheid niet! Er zijn altijd weer verrassingen! De beste leeftijd voor een eerste nestje bij een poes is 2 tot 4 jaar. Zorg ervoor dat de poes in een goede conditie is voor de dekking. Dit betekent dat ze niet te mager of te dik moet zijn en voldoende bespiering moet hebben. Verder moet de vaccinatiestatus in orde zijn en de poes moet goed ontwormd zijn. 

Laat kittens tot de leeftijd van 12-13 weken bij hun moeder. De kittens moeten normaal kattengedrag leren van hun moeder en dit moeten ze leren tussen de 6e en de 12e levensweek. Leert een kitten onvoldoende normaal gedrag van de moeder, dan is dit later vrijwel niet meer te corrigeren.

Fokkers die (nog) geen ervaring hebben met de geboorte van een kat, doen er goed aan zich voortdurend en intensief te laten bijstaan door een deskundige collega en/of een dierenarts.  

TIPS

(1) Levensvatbaarheid van kittens

Vanaf de 21e -25e dag is het mogelijk (voor een ervaren persoon) om de vruchtblaasjes met de foetussen erin te voelen in de buik van de poes, of om de dracht met behulp van een echo onderzoek vast te stellen. Vanaf dag 26 is de hartactie van de foetussen zichtbaar bij echografie.

Eerst vanaf de 56e -57e dag van de dracht, dus vanaf de 8ste week, hebben we een redelijke zekerheid, dat de kittens levensvatbaar zijn buiten de baarmoeder. 

(2) Normale geboortetijdstip

Gemiddeld vindt bij de kat de normale geboorte plaats op de 64e dag van de dracht.

Er zijn individuele uitzonderingen, die vroeger of later bevallen. Zo wordt er in de literatuur een spreiding aangegeven tussen de 59 en 70 dagen na de dekking. Vroeger of later bevallen lijkt soms ook rasgebonden. Bij de kat lijkt er een minder duidelijk verband te bestaan tussen de grootte van het nest (aantal kittens) en de draagtijd, dan bij de hond.

De duur van de dracht is bij de kat vaak moeilijker aan te geven dan bij de hond omdat een poes pas ovuleert (een eisprong heeft) na de dekking en er zijn vaak meerdere dekkingen verspreid over een aantal dagen nodig om een eisprong (en dus een dracht) te bewerkstelligen. 

(3) Voorkom stress bij de poes

Stress kan een negatieve invloed hebben op het geboorteproces en de zoogperiode.

Voorkom stress bij de poes. In sommige gevallen kan stress van de eigenaar ook besmettelijk zijn voor de poes. Vertrouw op je moederpoes (daarvoor is het nodig haar normale gedrag goed te kennen). Is de moederpoes rustig, dan is er niets aan de hand. Verstoor die rust dan ook niet!

Zorg dat de poes een warme en rustige plek heeft voor de geboorte. Laat geen huisgenoten (andere katten of overige huisdieren) bij de moederpoes komen. Het is normaal dat een moederpoes erg fel reageert naar huisgenoten tijdens en na de bevalling.

Er zijn katten die het fijn vinden als de eigenaar bij de bevalling aanwezig is, maar er zijn ook katten die de eigenaar verrassen en hun nestje stiekem op een onverwachte plek ter wereld brengen, zonder aanwezigheid van de eigenaar. Laat in ieder geval liever geen vreemde mensen bij de bevalling aanwezig zijn!

Een ideale plek om te bevallen is een ruime bench, waarin ruimte is voor de bevalling, maar ook voor een kattenbak en bakjes met eten en drinken. Gebruik geen handdoeken als ondergrond, maar katoenen lakens of oude T-shirts. De nageltjes van de kittens blijven namelijk gemakkelijk hangen in de lusjes van een handdoek.

Plaats de bench al ongeveer 2 weken voor de verwachte bevalling in huis, zodat de poes alvast kan wennen aan de kraamkamer

Zorg dat er een plek is waar de kittens lekker warm kunnen liggen (warmtekussentje bijvoorbeeld), maar zorg ook voor een relatief koeler plekje voor de moederpoes. Als het te warm is in het nest voor de moederpoes, dan zal ze de neiging hebben teveel weg te lopen bij de kittens. 

(4) Kortstondige bloeding 1 â 2 weken voor de geboorte

Een kortstondige bloeding (1 of enkele keren een heel klein beetje bloedverlies) halverwege de dracht of 1 â 2 weken voor de geboorte is meestal geen reden voor paniek. Het kan bij de kat wijzen op een resorptie, maar dat kan bijvoorbeeld maar 1 of 2 kittens betreffen. De overige kittens kunnen dus gewoon normaal op het juiste tijdstip geboren worden. Het is niet onverstandig om op zo'n moment een echo te laten maken, zodat het duidelijk is of er nog levensvatbare kittens over zijn. Dan weet je als fokker/eigenaar van de poes in ieder geval waar je aan toe bent. 

(5) Controle van het aantal kittens voor de geboorte

Bij 1 â 2 kittens, zeker als het een eerste nestje betreft, is er een risico*, dat de geboorte niet goed op gang komt en dat de kittens relatief te groot zijn. Bovendien is het prettig te weten wanneer de poes klaar is met bevallen.

Het is daarom (vooral voor de wat minder zekere fokker) raadzaam om circa 7 â 10 dagen voor de te verwachten geboortedatum het aantal kittens te tellen middels een röntgenfoto. Met een echo is dat veel lastiger, zo niet onmogelijk (bij meer dan 3 – 4 kittens). Ook met een röntgenfoto kunnen we er echter bij een grotere dracht nog wel eens naast zitten. De toegepaste hoeveelheid röntgenstraling is niet schadelijk voor de kittens. Wel moet ervoor gezorgd worden, dat de poes bij het röntgenonderzoek zo weinig mogelijk stress ondervindt. 

* Het risico is groter dan bij een dracht van 3 of meer kittens, maar heel vaak kunnen 1 of 2 kittens toch normaal geboren worden. Het gaat overigens relatief vaker goed bij de kat dan bij de hond. 

(6) Normale kenmerken van een geboorte

De voortekenen van een naderende geboorte zijn bij de kat veel subtieler dan bij de hond. De moederpoes zal in het algemeen zelf een rustig en warm plekje opzoeken (helaas is dat niet altijd de plek die de eigenaar in gedachte had).

Het temperatuursverloop voor een bevalling biedt bij de kat geen houvast (in tegenstelling tot bij de hond) in de voorspelling wanneer de geboorte plaats zal vinden. In het eerste stadium van de bevalling is de lichaamstemperatuur wel lager dan normaal, hetgeen waarschijnlijk ook de reden is dat de poes de voorkeur geeft aan een warme plek om te bevallen.

Op de dag van de bevalling zal de poes meestal niet of nauwelijks eetlust hebben.

Als de weeën beginnen zien we dat de poes sneller gaat ademen. De weeën zijn, veel beter dan bij de hond, vaak goed te zien en te voelen aan de buik.

De uitdrijvingsfase gaat meestal vrij snel bij de kat. Meestal zijn er maar enkele persweeën nodig om een kitten uit te drijven. Het kan zijn dat het tweede kitten vrij snel op het eerste kitten volgt. Voorafgaand aan het kitten kan er een vruchtblaas in de vulva opening verschijnen; deze vruchtblaas knapt.

De kat perst heel vaak in borst-buikligging, waarbij ze het bekken sterk kantelt.

Katten zoeken vaak heel bewust de kattenbak op om tijdens de uitdrijving te persen, zorg in dat geval voor een schone vulling, waar eventueel een dekje overheen gelegd is.

Soms wordt het kitten meteen gevolgd door de nageboorte, maar die kan ook later komen.

Het vlies wordt verwijderd en de navelstreng doorgehaald door de poes zelf of door de helper. De poes zal de nageboorte meestal direct opeten.

Daarna is er donkergroene uitvloeiing, die de gehele bevalling blijft! 

(7) Als de geboorte niet op gang komt op de 64ste dag

Als de geboorte op de 64ste dag nog niet heeft plaats gevonden, is er bij de kat zeker geen reden tot ongerustheid. Theoretisch kan er bij de kat zelfs nog een normale geboorte plaats vinden op de 70ste dag van de dracht. Echter de kans op problemen (dode kittens e.d.) neemt toe vanaf de 67ste dag. Ik wijs nogmaals op het feit dat de duur van de dracht bij poezen meestal niet nauwkeurig bekend is. Daarom is het mijns inziens belangrijker om goed te observeren en te onderzoeken (eetlust, uitvloeiing, buikpalpatie, echografisch onderzoek) of er problemen lijken te ontstaan, dan alleen maar te kijken naar het aantal dagen dracht. Natuurlijk moeten de onderzoeken niet lijden tot overmatig veel stress bij de poes, dit kan een bevalling alleen maar verder uitstellen. 

(8) Keizersnede uitvoeren voordat de geboorte op gang komt

Bij de kat geldt: in vrijwel alle gevallen gaat de voorkeur uit naar wachten met de keizersnede totdat de ontsluiting heeft plaats gevonden. 

(9) Keizersnede

De operatie is dezelfde als bij de hond. De narcose is echter verschillend. 

(10) Calcium tekort

Een Calcium tekort kan tijdens de bevalling oorzaak zijn van weeenzwakte. In veel gevallen zien we dan niet het uitgesproken beeld (zie artikel over Eclampsie).

In een aantal gevallen van weenzwakte, moet er naast Oxytocine-S ook een Calcium injectie worden toegediend; vooral ook als er sprake is van grote onrust of krampverschijnselen bij de poes.

Optimalisering van de voeding en eventueel toevoegen van Calcium is goed, maar in acute gevallen (zoals bij weeënzwakte en epileptiforme insulten) moet er een injectie worden toegediend. 

(11) Groene uitvloeiing voor de geboorte van het eerste kitten

Als een placenta losraakt van de baarmoederwand komt er een donkergroene tot groen-zwarte drab vrij. Als er nog geen kittens geboren zijn is dat een aanwijzing, dat er minimaal 1 placenta los is en er een geboorte moet plaats vinden, anders gaat het kitten dood. Voor het eerste kitten is de donkergroene drab dus een sein, dat er ingegrepen moet worden. Na de geboorte van het eerste kitten is de groene drab normaal!  Bij katten wijst een donkerrode of bruin-zwarte uitvloeiing voor de uitdrijving van het eerste kitten ook op een dood kitten. Het hoeft echter zeker niet te betekenen dat alle kittens dood zijn!

Een dierenarts moet controleren of er sprake is van weeënzwakte, of, dat er sprake is van een kitten die klem zit in de geboorteweg (te groot kitten, of dood kitten of verkeerde ligging). Ofschoon na de verlossing van het betreffende kitten nog een normale geboorte van de andere kittens kan plaats vinden, is de kans groot, dat er meteen een keizersnede wordt uitgevoerd. 

(12) Tussentijd geboorte kittens

De normale tijd tussen 2 geboortes is gemiddeld 1 â 2 uur. Er is helaas nogal wat variatie en dat maakt het erg moeilijk, zeker voor onervaren fokkers, om de juiste beslissing te nemen. Er zijn gevallen bekend, waarbij er een periode tussen de geboortes van 2 springlevende kittens van circa 12 uur was. Dit kan zeker optreden wanneer de poes gestoord wordt tijdens de bevalling. Vooral als ze verplaatst wordt tijdens een bevalling. Maar op basis van dit soort uitzonderingen is niet een veilig beleid te voeren.

Indien het volgende kitten nog niet na 1-2 uur is geboren en de poes in alle rust haar kittens verzorgt kunnen / moeten we rustig afwachten totdat de volgende persweeën zich aankondigen. Maar wanneer de poes onrustig is, we sterke contracties van de baarmoeder zien of voelen of zelfs persweeën heeft, en er binnen half uur tot maximaal 1 uur nog geen kitten geboren is, dan is het verstandig om deskundige hulp in te roepen.

Drinken van de kittens bevordert de baarmoederweeën en versnelt de geboorte van de volgende kittens.

(13) Geboorte vordert niet

Oorzaken kunnen zijn: weeenzwakte, te groot of dood kitten of verkeerde ligging

Er moet eerst controle plaats vinden door een deskundige om een eventueel passage probleem van het kitten door het bekken van de poes uit te sluiten. Zeker als er sprake is van langdurig vruchteloos persen.

Bij weeenzwakte dienen we een injectie met Oxytocine-S (piton) toe. Oxytocine-S is een UDA middel en mag dus door de eigenaar zelf worden toegediend. Overleg echter bij iedere injectie weer vooraf met de dierenarts. Houdt u zich ook strak aan de juiste dosering: 0,03-0,1 ml onderhuids injecteren. De flacon na de geboorte weggooien (chemisch afval) en niet bewaren voor een volgend nest.

Er moet binnen ½ - 1 uur na de injectie een kitten geboren zijn. Indien er dan geen geboorte plaats vindt, moet de dierenarts geraadpleegd worden. Dus niet zelf nog een keer een tweede injectie geven!

De injectie mag 1 â 2 keer met tussentijd van 1 â 2 uur herhaald worden, maar zoals reeds opgemerkt, er moet(en) telkens na elke injectie 1 of meerdere kittens geboren worden.

Te veel en te vaak oxytocine spuiten heeft een averechts effect en kan soms de melkproductie verminderen.

Oxytocine spuiten als de poes al duidelijk geruime tijd perst op een kitten, zonder dat de geboorte vordert, is absoluut fout! Oxytocine stimuleert alleen het samentrekken van de baarmoeder en niet de passage door het bekken!

In een aantal gevallen, moet er naast Oxytocine-S ook een Calcium injectie worden toegediend; vooral ook als er sprake is van grote onrust of krampverschijnselen bij de poes. Ook de calcium injectie is in principe een UDA middel en kan dus door de eigenaar zelf gespoten worden. Ook bij deze injectie, die onderhuids moet worden toegediend, benadrukken wij, dat u dat steeds alleen toedient na overleg vooraf met de dierenarts.

In de homeopathie kennen we het middel MacSamuel Weeen. In het preparaat zitten de middelen Sabina en Secale cornutum, die beide het samentrekken van de baarmoeder bevorderen. 

(14) Kitten blijft hangen

Er zijn vruchtdelen te zien, zoals de achterpoten of het kopje, vaak nog verpakt in het vruchtvlies, maar het kitten komt niet verder. Er moet op dat moment snel worden ingegrepen.

Onmiddellijk deskundige inschakelen (die moet er dus eigenlijk al zijn)

Duurt deskundige hulp te lang, zelf ingrijpen: Met de hand (in een droog washandje) de vruchtdelen vastpakken en iets aanspannen en met de weeen mee voorzichtig trekken aan het kitten (in de richting van de kromming van de rug van het kitten). Geen tangen of andere krachtwerktuigen gebruiken. 

(15) Navelstreng

Als de poes de navelstreng zelf niet afbijt moeten wij de navelstreng doorhalen. Navelstreng niet te kort (circa 1 cm; nooit strak bij de buik: kans op verbloeden in de buik) en niet te lang (i.v.m. erop trappen) afscheuren of afknippen. Uiteinde tussen duim en wijsvinger korte kneuzen (dan houdt de bloeding vanzelf op); alleen bij uitzondering met behulp van een garen draadje de navelstomp afbinden.

De navelstrengen drogen vanzelf in en vallen af na ongeveer 2-3 dagen.

Navelstomp ontsmetten met Betadine of een chloorhexidine (Sterilon)oplossing.

Het spreekt voor zich, dat alles (schaar, handen, enz.) schoon en steriel zijn. Desinfecteren met Dettol is goed. 

(16) Kittens op gang helpen

Slijm uit de bek zuigen met een speciaal daarvoor in de handel zijnd slijmzuigertje.

Goed droog masseren met handdoeken.

Geef eventueel een druppeltje Nutridrops in het bekje voor directe energie.

Omgeving warm houden (circa 30 â 33 graden; niet te heet).

Geef erg zwakke en slappe kittens, die tevens een ondertemperatuur hebben een 5% dextrose oplossing met Ringer lactaat (dit is een infuusvloeistof) in het bekje om op gang te komen. Leg het kitten in een warme omgeving (30-32C) zodat de lichaamstemperatuur langzaam oploopt. Pas als de lichaamstemperatuur van het kitten boven 34.5C weer melk gaan geven!!!

(17) Nageboortes

Als een poes 1 of enkele nageboorte(s) opeet, is dat geen probleem. Maar het is niet zo dat de poes alle nageboortes móet opeten. Het is verstandig om een poes die veel nageboortes heeft opgegeten te behandelen met Probiotica om te voorkómen, dat de poes diarree krijgt.

Controleer altijd of er nageboortes achterblijven. Achterblijvende nageboortes kunnen voor problemen zorgen (baarmoederontsteking, vergiftiging). Aan te raden is bij twijfel meteen al te beginnen met MacSamuel Uterus tonicum. Het is raadzaam de poes 2 x daags te temperaturen. 

(18) Ziektepreventie bij de poes

Er moet alles aan gedaan worden om te zorgen, dat de poes gezond blijft. Ziekte bij de poes zal bijvoorbeeld de melkproductie of de kwaliteit van de melk negatief kunnen beïnvloeden; beide nadelig voor de kittens. Bovendien willen we liever niet, dat de kittens via de moedermelk moeten ‘meesnoepen’ van de voor de poes, ingeval van ziekte, noodzakelijke medicijnen.

Maatregelen:

Rust, geen stress, voor moederpoes en kittens zal zeker bijdragen tot een beter herstel en een betere gezondheid

Om de baarmoeder goed samen te laten trekken en zodoende alle restanten van vruchtwater en nageboortes te verwijderen, injecteren wij Oxytocine-S direct na de geboorte; de injectie moet uitsluitend na overleg met en/of controle door de dierenarts worden toegediend. Zie over Oxytiocine-S punt (14).

Als extra hulpmiddel hierbij geldt het homeopathische middel: MacSamuel Uterus tonicum; wij geven dit middel direct na de geboorte, gedurende een periode van 3 weken.

Indien er sprake is van een baarmoederontsteking (koorts, veel drinken en donkerrode of bruine tot etterige, stinkende uitvloeiing), dienen we een gerichte antibioticum kuur toe gedurende 2 – 3 weken. ‘Gericht’ wil zeggen, aan de hand van een bacteriologisch onderzoek (welke bacterie is in het spel?) en een antibiogram (test om te bepalen welk antibioticum geschikt is om de betreffende bacterie te doden).

Indien er sprake is van een mastitis (koorts, verminderde melkproductie, pijnlijke harde, warme en gezwollen melkklier), dienen we een gerichte antibioticum kuur toe gedurende 2 – 3 weken. Zie Mastitis.

Bij het gebruik van antibiotica moeten we moederpoes en kittens altijd behandelen met Probiotica; probiotica hebben geen bijwerkingen. 

(19) Controle van de kittens na de geboorte

Controle op gezondheid: is het kitten beweeglijk, krachtig en vooral voldoende  warm. In het bijzonder als de poes weinig belangstelling toont voor haar kittens is het warm houden van de kittens onze eerste zorg (omgevingstemperatuur direct na de geboorte circa 30 – 33 graden). Na de voeding moet een gezond kitten niet meer schreeuwen of onrustig rondkruipen, maar slapen; hij heeft een volle buik.

We houden de gewichten van de kittens dagelijks in de gaten. Dus 1-2 x per dag wegen. Gemiddeld zal een kitten, als het goed is ongeveer 10 gram per dag groeien.

Pasgeboren kittens die niet drinken en slap zijn kunnen nog last hebben van de achterblijvende eerste taaie ontlasting (darmpek). Vaak lukt het om met behulp van veegbewegingen met een nat watje of nat washandje over de anus (zoals teef dat met de tong doet) de darmpek alsnog te verwijderen, soms moet het door een deskundige verwijderd worden. Let op: het kan ook zijn, dat er geen anusopening is aangelegd (atresia ani).

Controle op een open verhemelte (melk loopt door de neus terug en het kitten kan onvoldoende zuigkracht ontwikkelen bij het drinken) 

(20) Onrust bij de poes

Verschijnselen zijn: onrust, weglopen bij de kittens, veel miauwen, met de kittens gaan slepen,  agressie naar de kittens, doodliggen van kittens, enz..

De oorzaken zijn divers: teveel onrust in de omgeving, te warm in het nest, afwijkingen bij de kittens (die overigens door ons mensen aan de buitenkant niet altijd te herkennen zijn), onervarenheid van de poes (eerste keer), na een keizersnede die uitgevoerd is voordat de geboorte op gang kwam, naweeën (involutie pijn), calciumtekort of gedragsstoornis.

Het is van belang, dat er door een dierenarts de juiste diagnose wordt gesteld, zodat een passende behandeling kan worden voorgeschreven. 

(21) Behandelen en voorkomen van diarree bij kittens

Onder normale omstandigheden is het niet nodig om preventief maatregelen te nemen tegen diarree bij kittens. Er zijn echter fokkers die steeds weer opnieuw kampen met diarree bij de kittens. In die gevallen kunnen we preventieve maatregelen nemen. Het spreekt vanzelf, dat de probiotica slechts hulpmiddelen zijn en de dierenarts eerst een diagnose moet stellen.

Om te voorkómen, dat de kittens diarree krijgen of om diarree bij kittens te behandelen is het verstandig om direct (na de geboorte) de kittens Probiotica te geven. Het preparaat Protexin Pro-Kolin® is bij uitstek geschikt; de pasta is soms voor jonge kittens te taai en dus moeilijk weg te krijgen; verdunnen met yoghurt of enigszins verwarmen zodat het wat dunner wordt is een optie.

Onderzoek van ontlasting kan zinvol zijn om de oorzaak van de diarree te achterhalen en dus zo gericht mogelijk te kunnen behandelen. Dit is tevens van belang in het kader van preventieve maatregelen bij een eventueel volgend nestje in de cattery.

Normale ontlasting van een kitten is donker geel en vrij stevig van consistentie. 

(22) Behandelen en voorkomen van niesziekte bij kittens

Als de moederpoes drager is van de niesziekte virussen, maar vooral in het geval van een dragerschap van het Herpesvirus, dan is het vrijwel onmogelijk om niesziekte bij de kittens te voorkomen. In theorie is het natuurlijk mogelijk om de kittens direct te scheiden van de moederpoes na de geboorte, maar dit is natuurlijk onwenselijk voor wat betreft de verzorging, socialisatie en de opvoeding van de kittens.

Zorg ervoor dat de moederpoes voor de dekking goed gevaccineerd is, zodat ze voldoende antilichamen over kan dragen aan de kittens via de melk.

Laat geen vreemde mensen bij het nestje gedurende de eerste 3-5 weken na de geboorte. Zeker geen mensen die zelf katten hebben.

Bezoek geen shows met andere katten uit de cattery vlak voor een bevalling van een drachtige poes en ook niet gedurende de lactatieperiode van deze poes.

Bij verschijnselen van een voorste luchtweginfectie bij de kittens, zoals niezen, snotteren en/of ontstoken oogjes: behandel met een geschikt antibiotica (bijvoorbeeld doxycycline)en oogzalf onder begeleiding van uw dierenarts. Ondersteun de weerstand van de kittens en de moederpoes met Mac Samuel Weerstand (Echinacea purpurea). 

(23) Neonatale isoerytrhrolyse

Zie Feline Neonatale Isoerythrolyse  (FNI). 

(24) Gebrek aan melk

Zie MacSamuel Melksecretie, dosering voor de kat is lager dan voor de hond. Geef per keer 5 druppels opgelost in melk of een melkproduct.

(25) Kunstmelk

Wij geven de voorkeur aan de in de handel zijnde complete producten, zoals KMR, Nutriwelp of Kitten Milk van Royal Canin e.d.

In geval van nood kunnen wij zelf kitten melk bereiden:
1. 250 ml volle koeienmelk (of geitenmelk) 
2. 250 ml volle yoghurt of kwark
3. flinke scheut room (= circa 50 ml) 
4. 1 geklutst rauw ei 
5. eventueel vitamine / mineralen supplement (bij langdurige toepassing)

Een zeer ervaren fokker meldt zeer goede ervaringen met bijvoeren met melkpoeder voor lammeren aan haar kittens.

De toediening kan per fles of per sonde, maar ook met een pipetje of kleine maat spuit. Hiermee kan de melk druppelsgewijs in het bekje worden ingegeven.  Met de fles toegediend is er, zeker bij een slap kitten, gevaar op verslikken en levensgevaarlijke longproblemen. Sondevoeding is een goed alternatief, maar vereist enige begeleiding en oefening in het begin. De melk moet uiteraard op lichaamstemperatuur worden toegediend.

De dosering van melkvoeding is afhankelijk van het energiegehalte van de kunstmelk. In de eerste week heeft het kitten 42 kilocalorieën per 100 gram lichaamsgewicht per dag nodig, op de leeftijd van 5-6 weken is dat nog maar 24-28 kilocalorieën per 100 gram lichaamsgewicht per dag. Voor de meeste kant en klaar kunstmelk formules zal dit neerkomen op een hoeveelheid melk van 3-3,5 ml per voeding in de eerste levensweek en dat 4 x per dag.

Geef nooit grote hoeveelheden melk ineens aan een pasgeboren kitten; het maagje en de nieren kunnen op die leeftijd nog geen grote hoeveelheden vloeistof tegelijk verwerken.  Begin daarom altijd eerst met iedere 2 uur 2 ml en ga geleidelijk in een aantal dagen naar iedere 4 uur 3 ml in de eerste levensweek. In de tweede levensweek mag dit worden verhoogd naar iedere 4 uur 4 ml, in de derde levensweek naar iedere 4 uur 5 ml.  

N.B. Bij bovenstaande berekeningen is ervan uitgegaan dat de kittens volledig afhankelijk zijn van de toediening van kunstmelk. Drinken de kittens ook nog bij de moederpoes zelf dan is natuurlijk veel minder kunstmelk nodig.

Om zeker te weten of een kitten voldoende melk binnen krijgt als het bij de moederpoes drinkt moet een kitten 1-2 x per dag worden gewogen. Dat is de enige betrouwbare controlemethode. Een pasgeboren kitten moet gemiddeld 10 gram per dag groeien. 

(26 ) Groei kittens gedurende de eerste 3 weken

Het gewicht van een kitten verdubbelt zich in de eerste week; vervolgens is het verdrievoudigt na ongeveer 3 weken.

Is de groei van een kitten onvoldoende, dan moet worden bijgevoerd met kunstmelk. Laat natuurlijk wel eerst onderzoeken of er niet iets anders aan de hand is met het kitten dan alleen onvoldoende voeding.

Het komt vaak voor, dat een kitten de eerste dag na de geboorte iets gewicht verliest, na 1 – 2 dagen weer het geboortegewicht heeft, en dan pas gaat groeien.

De verdubbeling is een gemiddelde en tevens afhankelijk van het geslacht. Katertjes groeien over het algemeen sneller dan poesjes.

Bron: Dierenziekenhuis Rotterdam